برنامه کاری هیوگو 2005-2015
برنامه کاری هیوگو 2005-2015
برگرفته از سند کنفرانس جهانی کاهش بلایا ژانویه 2005، کوبه- ژاپن
اهداف راهبردی
برای رسیدن به نتیجه مورد انتظار فوق، کنفرانس تصمیم به اتخاذ اهداف راهبردی ذیل دارد:
(الف) تلفیق مؤثرتر ملاحظات خطرپذیری در سیاستهای توسعه پایدار، طراحی و برنامهریزی در همه سطوح با تاکید ویژه بر پیشگیری و کاهش اثرات بلایا، آمادگی و کاهش آسیبپذیری.
(ب) توسعه و تقویت نهادها، سازو کارها و ظرفیتها در همه سطوح به خصوص در سطح محلی تا بتواند به طور نظاممند به برگشتپذیر[1] ساختن جوامع در برابر مخاطرات کمک نماید.
ج- یکپارچه کردن نظاممند رویکردهای کاهش خطرپذیری در طراحی و اجرای برنامههای آمادگی اضطراری، مقابله و نوتوانی در راستای بازسازی جوامع تحت تاثیر.
اولویتبندی اقدامات
با استناد به نتایج حاصل از بازنگری راهبرد یوکوهاما و براساس بحث و بررسیهای به عمل آمده در کنفرانس جهانی کاهش بلایا و بویژه توافق به عمل آمده در مورد اهداف راهبردی و نتایج مورد انتظار، کنفرانس پنج اولویت ذیل را جهت اقدام به تصویب رساند:
1- ضمانت شود که کاهش خطرپذیری بلایا یک اولویت ملی و محلی همراه با یک پایگاه سازمانی قدرتمند برای اجرا میباشد.
2- شناسایی، ارزیابی و پایش خطرپذیری بلایا و بهبود هشدار سریع.
3- بهرهگیری از دانش، نوآوری و آموزش برای فرهنگسازی ایمنی و برگشتپذیری در همه سطوح.
4- کاهش عوامل بنیادین و نهفته خطرپذیری.
5- تقویت آمادگی در برابر بلایا به منظور پاسخ کارآمد در همه سطوح.
اولویت اول: کاهش خطرپذیری بلایا یک اولویت ملی و محلی همراه با یک پایگاه سازمانی قدرتمند
ضمانت شود که کاهش خطرپذیری بلایا یک اولویت ملی و محلی همراه با یک پایگاه سازمانی قدرتمند برای اجرا میباشد.
کشورهایی که چارچوبهای سیاستگزاری سازمانی و قانونی برای کاهش خطرپذیری بلایا ایجاد میکنند و همچنین قادر به ردیابی و ایجاد پیشرفت از طریق شاخصهای ویژه و قابل اندازهگیری هستند، توانایی بیشتری برای مدیریت خطرپذیریها و دستیابی به توافق گسترده در زمینه متعهد کردن و پیروی کردن از معیارهای کاهش خطرپذیری بلایا در همه بخشهای جامعه دارند.
اقدامات کلیدی:
(i) چارچوبهای ملی سازمانی و قانونی
(a) حمایت از ایجاد و تقویت ساز و کارهای یکپارچه ملی کاهش خطرپذیری بلایا، همانند ساز و کارهای ملی[2] چند بخشی با مسؤولیتهای تعیین شده در سطوح ملی تا محلی برای تسهیل هماهنگی هوای بین بخشها. ساز و کارهای ملی همچنین باید هماهنگیهای بین بخشی، از جمله تبادل نظر گسترده در سطوح ملی و منطقهای به منظور افزایش آگاهی بخشهای مربوط، را تسهیل نمایند.
(b) مدیریت و کاهش خطرپذیری را به نحو مقتضی در سیاستگزاریها و طراحیها در تمامی سطوح دولتی، از جمله راهبردهای کاهش فقر و سیاستها و طرحهای بخشی و چند بخشی ادغام نمایند.
(c) تصویب یا اصلاح قوانین مورد نیاز به منظور حمایت از کاهش خطرپذیری بلایا، از جمله مقررات و ساز و کارهایی که پیروی از این مقررات را تشویق مینمایند و اقداماتی که انگیزه فعالیتهای مرتبط با کاهش خطرپذیری و کاهش اثرات را تقویت مینمایند.
(d) شناخت اهمیت و ویژگی الگوهای خطرپذیری محلی و روند آنها، غیرمتمرکز نمودن مسؤولیتها و منابع برای کاهش خطرپذیری بلایا از طریق مقامات استانی یا محلی به نحو مقتضی.
(ii) منابع
(e) ارزیابی ظرفیتهای منابع انسانی موجود برای کاهش خطرپذیری بلایا در تمام سطوح و گسترش طرحها و برنامههای ظرفیتسازی برای برآورده ساختن نیازهای جاری و آتی.
(f) اختصاص دادن منابع برای توسعه و اجرای سیاستهای مدیریت خطرپذیری بلایا، برنامهها، قوانین و مقررات مربوط به کاهش خطرپذیری بلایا در تمامی بخشهای مربوط و اختیارات در تمامی سطوح اداری و اعتبارات براساس اقدامات اولویتبندی شده شفاف.
- دولتها باید تصمیم راسخ خود را که در ترویج و ادغام کاهش خطرپذیری بلایا در برنامهریزی توسعه مورد نیاز است، ثابت نمایند.
(iii) مشارکت جامعه
(g) ترویج مشارکت جامعه برای کاهش خطرپذیری بلایا از طریق اتخاذ سیاستهای خاص، ترویج فعالیتهای شبکهای، مدیریت راهبردی منابع داوطلب، سپردن مسؤولیتها و نقشها و تفویض و دادن اختیارات و منابع لازم.
اولویت دوم: شناسایی، ارزیابی و پایش خطرپذیری بلایا و بهبود هشدار سریع
نقطه شروع کاهش خطرپذیری بلایا و ترویج فرهنگ برگشتپذیری در برابر بلایا در زمره دانش مخاطرات و آسیبپذیریهای فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ناشی از بلایا، که بیشتر جوامع با آنها روبرو هستند قرار میگیرند و راههایی که آسیبپذیریها و مخاطرات در کوتاه و بلند مدت تغییر مییابند، با اقدامات به عمل آمده بر اساس دانشهای مرتبط متعاقب میشوند.
اقدامات کلیدی:
(i) ارزیابیهای ملی و محلی خطرپذیری
(a) تهیه، به روز ساختن منظم و انتشار گسترده نقشههای خطرپذیری اطلاعات مربوط به تصمیمگیران، عموم مردم و جوامع در معرض خطرپذیری[3] به شکلی مناسب.
(b) ایجاد سیستمهای مربوط به شاخصها و آسیبپذیری خطرپذیری بلایا در مقیاسهای ملی و استانی، که به تصمیمگیران کمک خواهد نمود تا اثرات بلایا[4] را بر شرایط اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ارزیابی کنند و نتایج را به تصمیم گیران، عموم مردم و جوامع در معرض خطر، بازگو نمایند.
(c) ثبت، تجزیه و تحلیل، تلخیص و انتشار اطلاعات آماری مربوط به رخداد سوانح، آثار و خسارتهای آنها، براساس اقدامات مداوم از طریق ساز و کارهای بینالمللی، منطقهای، ملی و محلی.
(ii) هشدار سریع
(d) ایجاد سیستمهای هشدار سریع با محوریت مردم، به خصوص سیستمهای هشدار به موقع و قابل فهم برای افراد در معرض خطر که ویژگیهای جمعیت شناسی، جنسیت، فرهنگ و معیشت مخاطبان را در نظر میگیرد؛ راهنمایی لازم را در مورد اینکه مردم چگونه با دریافت هشدار عمل کنند، ارائه میدهد و عملیات کارآمد توسط مدیران سوانح و سایر تصمیم گیران را مورد پشتیبانی قرار میدهد.
(e) ایجاد و بازنگری دورهای و نگهداری سیستمهای اطلاع رسانی به عنوان بخشی از سیستمهای هشدار سریع با این دیدگاه که اقدام سریع و هماهنگ را در حالت آماده باش یا موقعیت اضطراری تضمین نماید.
(f) ایجاد توانمندیهای سازمانی برای تضمین اینکه سیستمهای هشدار سریع به نحو مطلوبی در فرایندهای تصمیم گیری و سیاستگزاری دولتی و سیستمهای مدیریت شرایط اضطراری در سطوح ملی و محلی تلفیق شوند و مورد آزمایشهای منظم و ارزیابی کارآیی، قرار گیرند.
(g) اجرای نتایج دومین کنفرانس بینالمللی هشدار سریع در بن آلمان در سال 2003[5] از طریق تقویت هماهنگی و همکاری بین بخشهای ذیربط و فعالان زنجیره هشدار سریع به منظور دستیابی به سیستمهای هشدار سریع بسیار کارآمد.
(h) اجرای نتایج «راهبرد موریتوس» برای اجرای «برنامه کاری باربادوس» در زمینه توسعه پایدار کشورهای جزیرهای در حال توسعه کوچک، از طریق تاسیس و تقویت سیستمهای کارآمد هشدار سریع و همچنین انجام سایر اقدامات مربوط به پاسخ و کاهش اثرات.
(iii) ظرفیت
(i) حمایت از توسعه و پایداری زیرساختها و توانائیهای علمی، فناوری، فنی و سازمانی مورد نیاز برای تحقیق، مشاهده تجزیه و تحلیل، تهیه نقشه و در صورت امکان پیشبینی مخاطرات طبیعی و مرتبط، آسیبپذیریها و آثار بلایا.
(j) حمایت از توسعه و بهسازی بانکهای اطلاعاتی مربوط و ترویج مبادله کامل و آزاد و پخش دادهها برای ارزیابی، پایش و هشدارهای سریع، به نحو مطلوب، در سطوح بینالمللی، منطقهای، ملی و محلی.
(k) حمایت از بهسازی روشهای علمی و فنی و ظرفیتهای ارزیابی خطرپذیری، پایش و هشدار سریع از طریق تحقیق، مشارکت، آموزش و ظرفیتسازی فنی. افزایش کاربرد مشاهدات زمین از فضا، فناوریهای فضایی، سنجش از دور، سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS)، مدلسازی و پیشبینی مخاطرات، مدلسازی و پیشبینی هوا و اقلیم، ابزارهای ارتباطاتی و بررسی هزینهها و منافع ناشی از ارزیابی خطرپذیری و هشدار سریع.
(k bis) ایجاد و تقویت ظرفیت برای ثبت، تجزیه و تحلیل، تلخیص، انتشار و مبادله اطلاعات آماری و دادههای مربوط به پهنهبندی مخاطرات، خطرپذیری بلایا، آثار و خسارات آنها؛ حمایت از توسعه روش شناسیهای مشترک برای ارزیابی و پایش خطرپذیری.
(iv) خطرپذیریهای منطقهای و نوظهور
(l) گردآوری و استانداردسازی مناسب دادهها و اطلاعات آماری در مورد خطرپذیریهای بلایای حوادث منطقهای، آثار و خسارات آنها.
(m) همکاریهای منطقهای و بینالمللی مناسب برای ارزیابی و پایش مخاطرات منطقهای و فرامرزی و تبادل اطلاعات و هشداردهی سریع از طریق اقدامات مناسب مانند مدیریت حوزههای آبریز و غیره.
(n) تحقیق، تجزیه و تحلیل و تهیه گزارش در مورد تغییرات دراز مدت و مسائل نوظهور که ممکن است خطرپذیریها و آسیبپذیریها یا تواناییهای مقامات و جوامع را جهت پاسخگویی به بلایا افزایش دهد.
اولویت سوم: بهره گیری از دانش، نوآوری و آموزش برای فرهنگ سازی ایمنی و برگشتپذیری
در همه سطوح
( چنانچه مردم از آگاهی خوبی برخوردار شوند و به سوی فرهنگ پیشگیری از بلایا و برگشتپذیری در برابر آنها سوق داده شوند- که به نوبه خود نیاز به جمعآوری، تدوین و انتشار دانش و اطلاعات مربوط به مخاطرات، آسیبپذیریها و ظرفیتها دارد- میتوان بلایا را به طور اساسی کاهش داد)
اقدامات کلیدی:
(i) مدیریت و مبادله اطلاعات
(a) تأمین اطلاعات قابل فهم مربوط به خطرپذیریهای بلایا و راههای حفاظت از آنها به خصوص برای شهروندانی که در مناطق دارای خطرپذیری بالا زندگی میکنند، (برای تشویق و توانمندسازی مردم در راستای اقدامات کاهش خطرپذیری و برگشت پذیری در برابر بلایا). این اطلاعات باید دانش بومی و سنتی و میراث فرهنگی را در هم آمیزد و با توجه به عوامل فرهنگی و اجتماعی مخاطبان گوناگون با آنها برخورد نماید.
(b) تقویت شبکهها در میان کارشناسان، مدیران و برنامهریزان حوادث در تمام بخشها و بین مناطق و تهیه یا تقویت دستورالعملها برای استفاده از تجربیات موجود هنگامی که طرحهای کاهش خطرپذیری محلی توسط سازمانها و سایر اقدام کنندگان ذیربط تهیه میشوند.
(c) رواج گفت وگو و همکاری در میان جوامع علمی و دستاندرکاران کاهش خطرپذیری بلایا و تشویق مشارکتها در میان افراد ذینفع، شامل کسانی که در زمینه ابعاد اجتماعی اقتصادی کاهش خطرپذیری بلایا کار میکنند.
(d) ترویج استفاده، کاربرد و توانمندسازی برای اخذ اطلاعات جدید، ارتباطات و فناوریهای فضایی و خدمات مربوط و مشاهدات زمین از فضا به منظور تقویت کاهش خطرپذیری به ویژه در امر آموزش و تبادل و انتشار اطلاعات در میان طبقات مختلف کاربران.
(e) در میان مدت، تهیه نام کتابهای ساده مناسب و مورد توجه کاربران محلی، ملی، منطقهای و بینالمللی، تهیه فهرست و سیستمهای اطلاعرسانی ملی و خدمات برای تبادل اطلاعات در مورد عملکردهای خوب، فناوریهای مقرون به صرفه و قابل استفاده آسان برای کاهش خطرپذیری بلایا، لازم است. همچنین درسهای آموخته شده در مورد خطمشیها و معیارهای مربوط به کاهش خطرپذیری بلایا باید تهیه و تدوین شود.
(f) موسسات مربوط به توسعه شهری، قبل از هرگونه ساخت و ساز و خرید و فروش زمین، اطلاعات لازم را در مورد راههای کاهش خطرپذیری بلایا به مردم ارائه دهند.
(g) به هنگام ساختن و انتشار گسترده مفاهیم و ادبیات استاندارد جهانی در مورد کاهش خطرپذیری بلایا، حداقل به تمام زبانهای رسمی سازمان ملل، برای استفاده در توسعه سازمانی و برنامه، عملیات، تحقیق، برنامههای آموزشی و برنامههای اطلاعرسانی همگانی.
(ii) آموزش و پرورش
(h) ترویج و گنجاندن دانش کاهش خطرپذیری بلایا در برنامههای درسی مدارس در همه سطوح و استفاده از سایر مسیرهای رسمی و غیررسمی برای رساندن اطلاعات به کودکان و نوجوانان و ترویج و تلفیق کاهش خطرپذیری بلایا به عنوان یک عامل اصلی دهه آموزش سازمان ملل متحد برای توسعه پایدار (2005 تا 2015).
(i) ترویج و اجرای ارزیابی خطرپذیری محلی و برنامه آمادگی در برابر بلایا در مدارس و مؤسسات آموزش عالی.
(j) ترویج و اجرای برنامهها و فعالیتها در مدارس برای فراگیری نحوه به حداقل رساندن اثرات مخاطرات.
(k) توسعه برنامههای آموزشی و فراگیری کاهش هدفمند و مدیریت خطرپذیری بلایا در بخشهای خاص (طراحان توسعه، مدیران حوادث، مقامات دولتی محلی و غیره).
(l) ترویج برنامههای آموزشی جامعه مدار و نقش داوطلبان برای افزایش ظرفیتهای کاهش اثرات و انطباق با بلایا، آنها را از جایگاه شایستهای برخوردار کرده است.
(m) تضمین دسترسی مساوی به فرصتهای آموزشی و تربیتی مناسب برای زنان و دیگر حوزههای آسیبپذیر؛ بالا بردن حساسیت فرهنگی و جنسیتی به عنوان جزء لاینفک آموزش و پرورش برای کاهش خطرپذیری بلایا.
(iii) تحقیقات
(n) توسعه روشهای پیشرفته برای ارزیابی پیش بینانه خطرپذیری چندگانه و تجزیه و تحلیل مقرون به صرفه اجتماعی اقتصادی اقدامات کاهش خطرپذیری در تمام سطوح؛ و تلفیق این روشها در فرایندهای تصمیمگیری در سطوح منطقهای، ملی و محلی.
(o) تقویت ظرفیتهای علمی و فنی برای توسعه و کاربرد روشهای پژوهش، مطالعات و مدلها جهت ارزیابی آسیبپذیریها در برابر اثرات مخاطرات زمینشناسی، جوی، آب و اقلیم شامل بهسازی ظرفیتهای پایش منطقهای و ارزیابیها.
(iv) آگاهی عمومی
(p) بالا بردن سطح فعالیت رسانههای گروهی به منظور برانگیختن فرهنگ برگشتپذیری در برابر بلایا و درگیر کردن جدی جامعه در فعالیتهای مداوم آموزش همگانی و همفکری عمومی در تمام سطوح جامعه.
اولویت چهارم: کاهش عوامل بنیادین خطرپذیری
( خطرپذیریهای بلایا مرتبط با دگرگونی شرایط اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و کاربری زمین و آثار مخاطرات وابسته به حوادث زمینشناسی، جوی، آب و تنوع و تغییرپذیری اقلیم در طراحی توسعه و برنامهها و همچنین در شرایط پس از حادثه مورد توجه قرار میگیرند)
اقدامات کلیدی:
(i) مدیریت منابع طبیعی و زیست محیطی
(a) تشویق کاربری پایدار و مدیریت اکوسیستمها از طریق برنامهریزی بهتر کاربری زمین و فعالیتهای توسعهای به منظور کاهش خطرپذیری و آسیبپذیری.
(b) اجرای رویکردهای یکپارچه مدیریت منابع طبیعی و زیست محیطی که کاهش خطرپذیری بلایا را با انجام اقدامات سازهای[6] و غیرسازهای نظیر مدیریت یکپارچه سیل و مدیریت مناسب اکوسیستمهای شکننده در هم تلفیق نماید.
(c) یکپارچه سازی بیشتر کاهش خطرپذیری با تغییرپذیری اقلیم موجود و تغییرات جوی آینده در راهبردهای کاهش خطرپذیری بلایا و سازگاری با تغییر آب و هوا. این موضوع شامل شناسایی کامل خطرپذیریهای حوادث اقلیمی، طراحی اقدامات خاص کاهش خطرپذیری و استفاده بهینه و همیشگی از اطلاعات مربوط به خطرات جوی توسط برنامهریزان، مهندسان و سایر تصمیمگیران میباشد.
(ii) عملکردهای اجتماعی و اقتصادی توسعه
(d) بالا بردن ایمنی غذا به عنوان یک عامل مهم در تضمین برگشتپذیری جوامع در برابر مخاطرات، به ویژه در مناطقی که مستعد خشکسالی، سیل و سایر مخاطراتی هستند که معیشت متکی بر کشاورزی را تضعیف مینماید.
(e) تلفیق برنامهریزی کاهش خطرپذیری در بخش بهداشت و تبلیغ آرمان «بیمارستانهای ایمن در برابر بلایا» با این تضمین که تمام بیمارستانهای جدید در یک سطح برگشت پذیر در برابر بلایا ساخته شوند تا توانایی آنها برای انجام وظیفه در شرایط حادثه حفظ گردد و همچنین اجرای اقدامات کاهش اثرات به منظور تقویت تسهیلات بهداشتی موجود به خصوص آنهایی که مراقبتهای اولیه پزشکی ارائه میدهند.
(f) حفاظت و تقویت تسهیلات حیاتی عمومی و زیرساختهای فیزیکی به خصوص مدارس، کلینیکها، بیمارستانها، نیروگاههای برق و آب، ارتباطات و شریانهای حمل و نقل، مراکز مدیریت و هشدار بلایا و مکانهای مهم فرهنگی و سازهها از طریق طراحیهای صحیح، مقاومسازی و تجدید بنا به منظور برگشتپذیر ساختن آنها به قدر کافی در برابر مخاطرات.
(g) اجرای پرتوان ساز و کارهای شبکه ایمنی اجتماعی برای یاری رساندن به افراد فقیر و مسن و معلول و سایر جمعیتهای حادثه دیده. ارتقای طرحهای بازیابی نظیر برنامههای آموزشی روانی- اجتماعی به منظور کاهش خسارات روانی جمعیتهای آسیب دیده به خصوص کودکان در شرایط پس از وقوع حادثه.
(h) تلفیق اقدامات کاهش حادثه با اقدامات بازیابی پس از حادثه و فرایندهای[7] احیا و استفاده از فرصتهای به دست آمده در مرحله بازیابی جهت ایجاد ظرفیت برای کاهش خطرپذیری ناشی از بلایا در دراز مدت از طریق تبادل دانش و تخصص و درسهای آموخته شده.
(i) به نحوی مقتضی تضمین به وجود آید که برنامههای مربوط به افراد جابجا شده، سبب افزایش خطرپذیری و آسیبپذیری نسبت به مخاطرات نمیگردد.
(j) امکانپذیر ساختن گزینههای گوناگون درآمدزایی برای جمعیتهایی که در مناطق پر خطر زندگی میکنند و کاستن از آسیبپذیری آنها در برابر مخاطرات؛ همچنین به وجود آوردن این تضمین که درآمد و دارایی آنها با سیاستها و فرایندهای توسعه، که آسیبپذیری آنها را نسبت به حوادث افزایش میدهد، صدمه نمیبینند.
(k) تبلیغ ایجاد ساز و کارهای مالی خطرپذیری به خصوص بیمه و بیمههای اتکایی در برابر بلایا.
(l) تبلیغ برقراری مشارکتهای دولتی- خصوصی برای درگیرشدن بهتر بخش خصوصی در فعالیتهای کاهش خطرپذیری بلایا و تشویق بخش خصوصی به رواج دادن فرهنگ پیشگیری از حادثه و تاکید بیشتر بر فعالیتهای مربوط به قبل از وقوع حادثه مانند ارزیابی خطرپذیری و سیستمهای هشدار سریع و تخصیص منابع لازم به آنها.
(m) ایجاد و ارتقای گزینهها و ابزارهای مالی نوآورانه برای مقابله با خطرپذیری بلایا.
(iii) برنامهریزی کاربری زمین و سایر اقدامات فنی
(n) تلفیق ارزیابیهای خطرپذیری بلایا در برنامهریزی شهری و مدیریت اسکان بشر در مناطق حادثه خیز، به خصوص مناطق پرجمعیت و مناطقی که سریعاً به شهرنشینی تبدیل میگردند. ساخت و سازهای غیرمجاز و موقت و ساخت و ساز در مناطق پرخطر، بایستی به عنوان یک اولویت تلقی شود و در چارچوب برنامههای کاهش فقر شهری و حذف زاغهنشینی، با آن برخورد گردد.
(o) قرار دادن ملاحظات خطرپذیری بلایا در دستورکار برنامهریزی برای پروژههای بزرگ زیربنایی، شامل معیارهای طراحی، تصویب و اجرای این پروژهها وملاحظات مبتنی بر ارزیابی آثار اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی آنها.
(p) تهیه، اصلاح و تشویق به کارگیری دستورالعملها و ابزار پایش برای کاهش خطرپذیری بلایا در قالب سیاستها و برنامهریزی کاربری زمین.
(q) ادغام ارزیابی خطرپذیری بلایا در مدیریت و برنامهریزی توسعه روستایی به خصوص با توجه به مناطق کوهستانی و دشتهای سیلابی و ساحلی از طریق شناسایی نواحی زمینی موجود و ایمنی برای اسکان بشر.
(r) تشویق به بازنگری مقررات ساختمانی موجود و تهیه قوانین جدید، استانداردها، شیوههای بازسازی و احیا در سطوح ملی ومحلی به نحوی مناسب، با هدف افزایش کاربردی آنها در مفهوم محلی، به خصوص در مناطق حاشیهای و غیرمجاز و توانمندسازی اجرا، پایش و اجرای چنین مقرراتی از طریق دیدگاه مبتنی بر وفاق.
اولویت پنجم: تقویت آمادگی در برابر بلایا به منظور مقابله کارآمد
(در زمان حادثه، چنانچه مسئولان و افراد و جوامعی که در مناطق حادثه خیز قرار دارند، از آمادگی خوبی برخوردار باشند و در مدیریت کارآمد حادثه دارای توانایی و دانش لازم باشند، میتوان آثار و خسارات حوادث را به طور اساسی کاهش داد)
اقدامات کلیدی:
(a) تقویت تواناییهای سازمانی، فنی و دولتی مدیریت منطقهای، ملی و محلی حادثه، شامل منابع انسانی و مادی، آموزش و فناوری.
(b) ترویج و حمایت از گفت وگو، تبادل نظر و ایجاد هماهنگی در میان دستگاههای اجرایی و سازمانهای فعال در امر هشدار سریع، کاهش خطرپذیری حادثه، پاسخگویی به حادثه و توسعه در همه سطوح، با رواج دادن رویکردی همه جانبه نگر نسبت به کاهش خطرپذیری حادثه.
(c) تقویت و در صورت لزوم توسعه رهیافتهای منطقهای هماهنگ شده و ایجاد و اصلاح سیاستهای منطقهای، ساز و کار عملیاتی، برنامهها و سیستمهای ارتباطی برای آمادگی به وجود آوردن و تضمین برای مقابله سریع و موثر در وضعیتهایی که خارج از توان مقابله در سطح ملی میباشد.
(d) تهیه یا بازنگری و به روزرسانی متناوب برنامههای امکان سنجی اضطراری و سیاستها در همه سطوح با تمرکز خاص بر آسیبپذیرترین مناطق و گروهها. ترویج منظم تمرینهای آمادگی، شامل مانورهای تخلیه به منظور تضمین پاسخگویی سریع مؤثر به حادثه و دسترسی به مواد غذایی جهت بر طرف کردن نیازهای محلی به صورت مقتضی.
(e) ترویج و ایجاد صندوقهای اضطراری جهت پوشش عملیات پاسخگویی، نوتوانی و اقدامات مربوط به آمادگی به نحو مقتضی و در هر جا که لازم تشخیص داده شود.
(f) ایجاد ساز و کارهای خاص جهت مشارکت فعال و مالکیت ذینفعان، از جمله جوامع، براساس روحیه داوطلبانه برای کاهش خطرپذیری بلایا.
7 – برگشتپذیری: « توانائی تطابق یک سیستم، اجتماع یا جامعهای که بطور باالقوه در معرض خطر قرار دارد و خود را با مقاومت یا تغییر، جهت دستیابی به عملکرد و ساختار قابل قبول یا حفظ آن سازگار مینماید. میزان آن با درجهای تعیین میشود که سیستم اجتماعی قادر به سازماندهی خود جهت افزایش این توانائی بخاطر درس گرفتن از حوادث گذشته جهت حفاظت بهتر در آینده و بهبود اقدامات مربوط به کاهش آسیبپذیری میباشد».
10- ایجاد سازو کارهای ملی برای کاهش بلایا، در قطعنامه شماره 63/1999 شورای اجتماعی و اقتصادی و در قطعنامه شماره 14/58 و 195/56 و 215/58 مجمع عمومی درخواست گردید. عبارت «سازوکارهای ملی» یک اصطلاح عام در خصوص مکانیزمهای ملی جهت هماهنگی و خط مشی راهبری کاهش خطر پذیری است که ماهیت چند بخشی و چند رشتهای با مشارکت عمومی و خصوصی و مشارکت جامعه مدنی شامل کلیه نهادهای مربوطه در یک کشور (منجمله نمایندگی مقیم سازمان ملل در سطح ملی بر حسب اقتضاء) میباشد. سازوکارهای ملی نماینده مکانیزمهای ملی برای استراتژی بینالمللی کاهش بلایا میباشند
11 - به پاورقی 1، 2و 3 در مورد حیطه این چارچوب مراجعه نمائید.
12 - به پاورقی 1و2و3 مراجعه کنید.
13 - بر طبق توصیه بعمل آمده در قطعنامه مجمع عمومی به شماره 214/58
14 - اقدامات سازهای عبارت از هر گونه ساخت و ساز فیزیکی برای کاهش یا جلوگیری از اثرات احتمالی خطرات میباشد که شامل اقدامات مهندسی و ساخت و ساز مقاوم در برابر خطر، سازهها و زیر ساختهای حفاظت کننده میباشد. اقدامات غیر سازهای عبارت است از خط مشیها، آگاهی، گسترش دانش، تعهد عمومی و روشها و اقدامات عملیاتی شامل سازو کارهای مشارکتی و اطلاع رسانی میباشد که میتواند خطرپذیری و آثار مربوطه را کاهش دهد 2004 ژنو FSDR/UN
15 - طبق اصول مندرج در قطعنامه 182/46 مجمع عمومی سازمان ملل