نقش ارتباطات و مخابرات و GIS در آتشنشانی
مقدمه:
عصر حاضر را باید تلفیقی ازارتباطات دانست.عصری که بشر خود را نیازمند داشتن اطلاعات و برقراری ارتباطات برای کسب اطلاعات مورد نیاز میداند.امروزه با در اختیار داشتن فن آوری اطلاعات و ارتباطاتی مختلف و پیشرفته امکان برقراری سریع اطلاعات بیش از پیش میسر گردیده است.
انسانها از اولین لحظات زندگی در حال تکاپو هستند.دلایل مختلفی برای این تلاش وجود دارد عده ای در جستجوی نان و عده ای در صدد کسب نام و عده ای مجموعه ای از خواسته ها را می طلبند نقطه مشترک تمام این تلاش نیاز به ارتباطی که امروزه در جامعه بشری جا باز کرده است و مورد استفاده قرار می گیرد ارتباط مخابراتی است که ارتباط با آن سریع آسان و با کمترین هزینه انجام می شود.هنگامی که ما زندگی انسان را از گذشته تا به امروز مرور می کنیم به این موضوع پی میبریم که ارتباطات سهم خاصی در زندگی افراد داشته است.
انواع ارتباطات:
ارتباط توسط با سیم(تلفن)
ارتباط در آتش نشانی به
دو صورت انجام می پذیرد:
با سیم و بی سیم
ارتباط با سیم (تلفن ثابت)
ارتباط با سیم به ارتباطی گفته می شود که دو نفر توسط دستگاه های ارتباطی پیام گفتاری وشنیداری ............را به صورت دو طرفه ارسال و دریافت می کنند. مانند تلگراف.فکس .اینترنت و.............
مراکز مخابراتی
جهت ارتباط تلفنی بین مردم مراکز مخابرات ایجاد میشود.که دراین مرکز به وسیله دستگاه های پیشرفته pcm(دیجیتال)سرویسهای خود را به وسیله ی سیم از مرکز تا منزل یا ادارات ارسال می کنند و این مراکز دارای چندین قسمت می باشند و عبارتند از :سالن دستگاه،سالن mdf،اتاق تغذیه و باطری خانه _اتاق کابل ،قسمت اداری.
ارتباط با بی سیم به چهار صورت انجام می گیرد.
1-سیم هادی و جریان الکتریکی
2-فبیر نوری و انتقال نور
3-آنالوگ
3-دیجیتالی
انواع خط های تلفن:
سرویسهای مخابراتی (خط تلفن)به دو صورت انجام می گیرد.
1-خط های معمولی(آنالوگ)
در حال حاضر بی سیم هایی که در سازمان جهت خودروی مرکزی مورد استفاده قرار می گیرد به ترتیب ورود به سازمان عبارتند از :
1-MCX100
2-GM900
3-GM399
4-GM360
و بی سیم های دستی GP300و GP340می باشند.
ارتباط با انواع بی سیم:
امروزه با گسترش علم و لزوم برقراری ارتباط با یکدیگر بیشتر نیازمند ان است که ار تباط با یکدیگر سریع و آسان و با کمترین هزینه باشد.لذا این عمل توسط دستگاههای مختلف شامل:بی سیمها،موبایل،رادیو،تلوزیون،و تلفن ماهواره ای انجام می شود.
انواع بی سیمها از نظر کارکردبه 5 دسته تقسیم میشوند:
ساده-دوگانه-ترانکینگ-موبایل-ماهواره ای
بی سیم ساده:به بی سیمی گفته می شود که در حالت عادی به صورت گیرنده باشد.در صورت لزوم با فشار دادن دکمه پوش به حالت فرستنده در بیاید.
بیسم های دوگانه:به بی سیمی گفته می شود که گیرنده و فرستنده آن هم زمان با هم کار بکنند.
بی سم های ترانکینگ:بی سیم های که فقط با مرکز مربوطه کار می کنند.و عملکرد آن شبیه تلفن همراه است.و مکالمه در آن کاملا محرمانه است.و جهت ارتباط با یکدیگر توسط شماره که بر روی دستگاه های بی سیم دستی آن می باشد استفاده می شود.
انواع دستگاه تلفن :
1-آنالوگ
2-دیجیتال
دستگاه تلفن آنالوگ:
این دستگاه توسط جریان الکتریکی کار می کند.و شماره گیری آن به دو نوع پالس و چرخشی و دکمه فشاری می باشد.
دستگاه تلفن دیجیتال:
در این دستگاه تلفن امکانات بیشتر تعبییه شده است کهذ کاملا به صورت الکترینیک بوده که اجزای آن شامل:
1- حافظه
2- -سیم کالر آی دی3
3- -صفحه نمایش شماره ها4
4- -شماره گیری به صورت تن5
5- -مدار صحبت6-
6- منشی یک طرفه و دو طرفه7-
7- انواع رنگهای متنوع8-
8- ضبط مکالمات بر روی آی سی تا حدود 20 دقیقه9-
9- انواع مختلف و متنوع این دستگاه ها کاملا به صورت الکترونیکی بوده و آی سی ها کارهای اصلی مدار را انجام می دهند.
کاربرد GIS در فرایند مسیریابی ایستگاههای آتش نشانی
با توجه به گستردگی فیزیکی و کالبدی شهرها و افزایش خطرات مترقبه و غیر مترقبه ، پرداختن به کاربریهای امدادرسانی اورژانسی نظیر ایستگاهها آتش نشانی در شهرها ضروری به نظر می رسد و در ارتباط بااین مسئله مسیریابی بین ایستگاههای آتش نشانی به محل های وقوع حوادث و نقاط تقاضا از اهمیت بسیاربالایی برخوردار می باشد .
از کاربردهای فرایند مسیر یابی می توان به کاربرد این نوع تحلیل در زمینه فعالیتهای اورژانسی نظیر امدادرسانی و آتش نشانی اشاره نمود که نیاز به تعیین بهترین و نزدیکترین مسیر بین دونقطه عرضه و تقاضای خدمات دارد . بارشد و توسعه غیر اصولی شهرها از یک سو و افزایش خطرات ناشی از حوادث مترقبه و غیر مترقبه از طرف دیگر ، ضرورت پرداختن به این خدمات بیشتر آشکار می گردد . به کمک این نوع فرایند نه تنها امکان تعیین بهترین و نزدیکترین مسیر بین چند نقطه فراهم میگردد بلکه موجب کاهش هزینه های مالی و اجتماعی ، کاهش ترافیک درون شهری ، افزایش سرعت در امر امداد رسانی و ... را نیزبهمراه داشته و همچنین منجر به تهیه نقشه منطقه بندی و خدمات رسانی ایستگاههای آتش نشانی دروضعیت موجود به حالت بهینه خواهد گردید
. قابلیت های تحلیل سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
با این مقدمه تحلیل ها ، توابع و مدلهای موجود در بسته های نرم افزاری این سیستم ، کارکرد های بسیاراساسی در تعیین نزدیکترین و بهترین مسیر بین دو نقطه عرضه و تقاضای خدمات و همچنین در تهیه نقشه منطقه بندی خدمات رسانی میتوانند داشته باشند در فعالیتهای شهرسازی و بخصوص در زمینه تخصیص مکان یابی کاربری های شهری دو نوع تحلیل 1- تحلیلهای مبتنی بر شبکه 2- تحلیلهای فضایی ،کاربرد
بسیاری دارند در تحلیلهای مبتنی بر شبکه ، معابر و خیابانهای شهری که نقش حیاتی و بنیادینی در جابجائیهای درون شهری ایفا می نمایند بصورت عوارض خطی بکار برده می شوند و به همین دلیل نتایج حاصل از این نوع تحلیل از درجه بسیار بالایی نسبت به تحلیل های نوع دوم که فقط به صورت فضایی به تعیین نزدیک ترین مسیر بین دونقطه می پردازند ، برخوردار می باشند .
از توابع و تحلیلهای مبتنی برشبکه میتوان بهتحلیلهای Find Best Route و Find Closest Facility و خروجیهای خطی و پلیگونی تحلــــــــــــیـــل
Find Service Areaو از تحلیلهای فضایی به تحلیل Spider Diagram اشاره نمود
جهت تعیین بهترین و نزدیکترین مسیر بین ایستگاههای آتش نشانی موجود در سطح محدوده شهرها ( نقاط عرضه خدمات ) مراکز صنعتی ، تجاری ، مسکونی و ... ( نقاط عرضه خدمات ) روش تحلیل در چند مرحله به شرح ذیل مطرح می گردد
1-جمع آوری اطلاعات و داده های فضایی و خصیصه ای
الف ) تهیه و ایجاد لایه شبکه معابر به شکل عوارض خطی
ب ) ایجاد لایه موقعیت مکانی ایستگاههای آتش نشانی بصورت عوارض نقطه ای
ج ) ایجاد لایه موقعیت مکانی مراکز مسکونی ، تجاری ، صنعتی بصورت عوارض نقطه ای
د ) جمع آوری و ورود اطلاعات خصیصه ای مربوط به هریک از عوارض نظیر حجم ترافیک ، محدودیت سرعت در راه ، مشخصات هندسی راه ها ، تقاطع های چراغ دار ، جهت مقاومت حرکت ، سرعتگیر ها ، چرخش ها ، توقفگاهها و ... که با عوارض مختلف نشان داده می شوند
هـ ) انجام عملیات توپولوژی در محیط نرم افزار وایجاد بانک اطلاعاتی
ز ) آنالیز داده ها در محیط نرم افزار
2 ـــ عوامل مؤثر بر شعاع عملکردی
:الف ) جمعیت ( تراکم خالص مسکونی(
با افزایش این نوع تراکم میزان آسیب پذیری نیز افزایش خواهد یافت . به عبارت دیگر بین تراکم خالص مسکونی و تعداد ایستگاههای آتش نشانی در سطح یک محدوده رابطه مستقیم وجود دارد بر اساساستانداردهای جهانی در ازای هر 50.000 نفر بایستی یک ایستگاه آتش نشانی وجود داشته باشد .چنانچه نیاز یک محدوده به ایستگاههای آتش نشانی از بُعد جمعیت بررسی گردد بطور مثال می بایستیی با احتساب جمعیت 331.893 نفری یک محدوده شهری ، تعداد 6 ایستگاه آتش نشانی وجود داشته باشد
ب ) مساحت
از آنجائیکه عامل زمان طبق استانداردهای بین المللی در رسیدن به محل حریق باید بین 3 الی 5 دقیقه باشددر نتیجه فعالیت عملیات هر ایستگاه و سرعت ماشینهای آتش نشانی به شعاع معینی محدود می شود .میتوان شعاع عملکردی ایستگاههای آتش نشانی را به کمک معادله زیر محاسبه نمود
Ro = MA x V x T که در آن RO = با شعاع عملیاتی تحت پوششMA x V = حداکثر سرعت حرکت خودروهای آتش نشانی ( کیلومتر درساعت ) زمان مطلوب برای رسیدن به محل حادثه
ج ) کاربری اراضی
کاربری اراضی از لحاظ بافت و استقرار واحدهای صنعتی ، تجاری ، مسکونی ، تفریحی ، آموزشی و سیاسی و... در نحوه استقرار ایستگاههای آتش نشانی تاثیر گذار است . بطوریکه نواحی تجاری ، صنعتی و انبار ها بعلت وجود مواد اشتعال زا بیش از انواع کاربری ها در خطر آتش سوزی قرار دارند بر این اساسلزوم ایجاد ایستگاههای آتش نشانی و امداد رسانی در این گونه مناطق و همچنین هسته مرکزی شهرها کهدارای بافت ارگانیک و فشرده می باشد ضروری مینماید
د ) شبکه ارتباطی
کیفیت و حجم شبکه های ارتباطی ، تراکم وسایل نقلیه ، عرض خیابانها و معابر ، یکطرفه بودن خیابانها ،شیب خیابان و ... در چگونگی استقرار ایستگاههای آتش نشانی بسیار موثرند . زیرا کیفیت شبکه وتراکم آن سرعت متوسط رفت و آمد وسایل نقلیه را تعیین کرده و با مشخص شدن سرعت متوسط ، شعاععملیاتی هر ایستگاه محاسبه می شود . براساس نتایج طرح توسعه و عمران و حوزه شهرها ؛ سیستمحمل ونقل شهری در بعضی محدوده ها با چند گره ترافیکی رو به رو می باشد . وجود بازار در دل اینمحدوده ها ، بار ترافیکی بسیار زیادی را براین محدوده ها وارد می سازد . شیب و توپوگرافی بسیار خشندر بعضی قسمتهای شهرها که شبکه عبور و مرور بسیار نا مناسبی را برای این محدوه ها منجر گردیدهاستدر بعضی شهرها بافت ارگانیک هسته مرکزی شهر دارای طرح هندسی نامناسب میباشد . با توجه به اینمسایل باید در مکان یابی ایستگاههای آتش نشانی در سطح محدوده های شهری تمامی این پارامترها مدنظر قرار گیرد
هـ ) کیفیت ابنیه
ساختمانها و بناهای شهر باید از مصالح با دوام و اسکلت فلزی یا بتن آرمه تشکیل شده باشند که عدم وجود این معیار در شهر ممکن است عواقبی را در خصوص میزان آسیب رسانی به شهروندان بعد ازوقوع حادثه را در پی داشته باشد . با توجه به این شاخص ها در مکان یابی ایستگاههای آتش نشانی درسطح محدوده ها باید این مسائل لحاظ گردد
و ) تجزیه و تحلیل داده ها پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز و انجام عملیات توپولوژی می بایست اقدام به ایجاد بانکاطلاعاتی از محیط نرم افزار Arcview گردد . سپس اطلاعات خصیصه ای مربوط به هر یک از عوارضبه پایگاه اطلاعاتی اضافه و با استفاده از قابلیتهای تحلیل موجود در نرم افزارهای Arcview و به تجزیه و تحلیل توأم داده های مکانی و خصیصه ای پرداخته شوند . در ادامه به نتایج هر یکاز این تحلیلها اشاره می گردد :
نتایج حاصل از تحلیل Find Best Route
بهترین مسیر ، مسیری است که دارای کمترین میزان مقاومت بوده باشد. پس از درخواست امداد ، بهترینار تعیین مسیر ( از لحظ کمُی و کیفی ) بین نزدیکترین ایستگاه آتش نشانی و محل وقوع حادثه آتشسوزی می باشد که تأخیر ناشی از بکارگیری سیستم های سنتی امداد رسانی نتایج منفی بسیار زیادی رابه همراه دارد اما در سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) پس از درخواست امداد ، آدرس و مشخصات محل وقوع حادثهبه سیستم وارد شده و با اجرای تحلیل Find Best Route میتوان در کمترین زمان ممکن بهترین مسیرامداد رسانی را تعیین کرد . در این مسیریابی فاکتورهایی نظیر حجم ترافیک تقاطع ها و گره ها ،مشخصات فیزیکی راهها و ... مد نظر قرار گرفته می شوند
نتایج حاصل از تحلیل Find Closest Ruote
این امکان وجود دارد که نزدیک ترین مسیر بین دو نقطه عرضه ( ایستگاههای آتش نشانی ) وتقاضایخدمات ( محل های وقوع حوادث اعم از تصادف ، آتش سوزی و ... ) بعنوان بهترین مسیر مطرح بودهباشد ، ولی عکس این قضیه صادق نیست چراکه نزدیکترین مسیر می تواند بعلت داشتن تقاطع ها ، گره ها، مشخصات فیزیکی راهها و ... زمان بیشتری را برای حرکت خودرو های امداد رسانی به خود اختصاصدهد . ولی با این وجود نیاز هست تا نزدیکترین مسیر بین دو نقطه بدون در نظر گرفتن این محدودیت هاتعیین گردد که جهت انجام این کار می توان با انجام تحلیل Find Closest Ruote نزدیک ترین مسیربین دونقطه را بر روی شبکه تعیین نمود
نتایج حاصل از تحلیل Find Service Area
برای تعیین شعاع عملکردی هر یک از ایستگاههای آتش نشانی موجود در سطح محدوده شهرها وتعیین میزان مساحت و جمعیت تحت پوشش این مراکز می توان از تحلیل Find Service Area استفادهنمود . با اعمال شعاع عملکردی 1250 تا 1500 متر و اجرای تحلیل فوق الذکر ، نتیجه خروجی به صورت دونوع عوارض خطی و پلیگونی حاصل می گردد که نشان دهنده شعاع عملیاتی مراکز آتش نشانی موجوددر سطح محدوده های شهری می باشد
نتایج حاصل از تحلیل : Spider Diagram
این تحلیل از جمله تحلیل های فضایی موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) بوده و یکی ازتحلیل های تخصیص مکان یابی است که میتوان آن را درجهت تخصیص هر یک از نقاط تقاضا به مراکزعرضه این نوع خدمات ( ایستگاههای آتش نشانی و امداد و نجات ) استفاده کرد و ایجاد نقشه منطقه بندیخدمات بهینه ، برای ایستگاههای امداد رسانی موجود ؛ محدوده های خارج از شعاع عملیاتی بهینه راشناسایی و اقدام به مکان یابی نقاط جدید برای برای ایستگاههای آتش نشانی نمود تا حداکثر پوشش حاصل آید .
منبع: جامعه ی آتشنشان
2-خط های دیجیتالی(ru)
خطهای معمولی
این خطها با استفاده از یک زوج مسی از مرکز تا محل مشترک وصل می شود و مشترک از آن استفاده می کند.
در این نوع خطها این نوع سیستم مدار صحبت به خوبی قابل استفاده و صدا رسا و برای وصل به شبکه اینترنت بسیار مطلوب است و با سرعت بالا کار می کند.
خط های دیجیتالی pmc
در صنعت و مخابرات در بره ای از زمان حجم تعداد مشترکین تلفن ثابت زیاد نبود.به همین دلیل در هر شهر یک مرکز را نصب می کردند.و برای سرویس دهی با سیم های مسی استفاده می کردند.و با افزایش مشترکین به دلیل قوی نبودن صنعت میکرو الکترینیک سو یچ ها نتوانستند به طورآنی حجیم شوند به همین دلیل به روش توزیع کار شده کار می کردند یعنی فاصله ها را کم و تعداد مراکز برای دستیابی را زیاد کردند.به موازات افزایش تعداد مراکز و حجیم تر شدن شبکه عملا ضخامت کابل های مسی را کاهش دادند.
